اسلام دین اجبار یا آزادی؟
سؤال:
به نظر من اسلام دینی است که منطقش بر پایه اجبار بنیاد شده…. ۳ اصل اساسی برای ورود به اسلام:یا مسلمان شوید…یا خراج بدهید…یا کشته می شوید
این چه منطقیست؟ مگر خدا نمی گوید در پذیرش دین هیچ اجباری نیست؟
با سلام
سؤال شما یکی از موضوعاتی است که ذهن بسیاری از دانشجویان و جوانان و نسل جدید را به خود مشغول کرده است و بنا به دلایل متفاوتی خیلی ها بر اسلام خرده می گیرند که با زور شمشیر خود را به دیگران تحمیل کرده است و با اجبار خود را در بین ملت ها و فرهنگ ها جا انداخته است.
نگاه اسلام به آزادی دینی و اعتقادی
اما واقعیت چیز دیگری است شما نیز در آخرین جمله تان به این موضوع اشاره کرده اید خداوند خود در سوره البقرة آیه ۲۵۶ با صراحت تمام می گوید در دین هیچ اجبار و زوری نیست و پیامبر اکرم نیز کسی را مجبور به پذیرش دین نکرد…. این آیه اصل آزادی دین و اعتقاد را بیان می کند. این آیه پس از اینکه در موردی جزئی و خاص، بعضی از یاران پیامبر قصد اجبار در دین آوردن فرزندان یا بردگان خود داشتند نازل شد و بدینوسیله اینان از این کار بازداشته شدند….
وقتی نص و متن صریح قرآن از اجبار منع می کند و عمل و رفتار پیامبر نیز شاهدی بر این موضوع هست چگونه می توان به اسلام برچسب زور و اجبار را زد.
تقلید در عقاید جایز نیست
آیا می دانید که از دیدگاه غالب علمای اسلامی، تقلید در اصول دین جایز نیست و اعتباری ندارد یعنی اگر کسی از روی تقلید، یگانگی خداوند و رسالت پیامبر و ایمان به قیامت را پذیرفت این اعتقاد از درجه اعتبار ساقط می باشد… حال اگر با زور و اجبار باشد دیگر ایمان شخص مقبول نیست و به دردش نخواهد خورد… وقتی علمای اسلامی تقلید در پذیرفتن اصول دین را منع می کنند و قناعت و قانع شدن را شرط صحت ایمان می دانند چگونه می توان تصور کرد که همین علماء اجبار را تجویز کنند…
عبادتگاه های دیگر ادیان و پیروان آنها در کشورهای اسلامی
هیچ مورد عمومی را در تاریخ اسلام نخواهید یافت که کسی مجبور به پذیرش دین شده باشد و به همین خاطر انواع آتشکده ها و کلیساها پس از ۱۴۰۰ صد سال همچنان در ایران و عراق و سوریه و مصر و…. وجود دارد اگر اسلام قصد اجبار داشت همه ی کلیساها و آتشکده ها را تخریب می کرد و پیروان یهودی و مسیحی و زرتشتی را مجبور به پذیرش دین اسلام می کرد. امری که هرگز اتفاق نیفتاد و به همین خاطر تاکنون در کشورهای اسلامی پیروان ادیان دیگر وجود دارند….
آیا گمان می کنید همه ی ایرانیان به محض ورود لشکر اسلام به ایران مسلمانان شدند؟ هرگز چنین نبوده است بلکه قبیله و افراد مختلفی تا چند صد سال بعد بر دین خود بودند و چند قرن بعد مسلمان شدند و آنها مجبور به پذیرش اسلام نشده بودند…. حتی تا کنون نیز در ایران و دیگر کشورهای اسلامی زرتشتی و یهودی و مسیحی وجود دارد.
لَّا يَنْهَاكُمُ اللَّـهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُم مِّن دِيَارِكُمْ أَن تَبَرُّوهُمْوَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّـهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ ﴿الممتحنة: ٨﴾
ترجمه: خداوند شما را باز نمیدارد از این که نیکی و بخشش بکنید به کسانی که به سبب دین با شما نجنگیدهاند و از شهر و دیارتان شما را بیرون نراندهاند. خداوند نیکوکاران را دوست میدارد.
آیه فوق به زیبایی رابطه مسلمانان با غیر مسلمانان که سرجنگ و دشمنی با اسلام را ندارند را بیان می کند و دقیقا این نوع ارتباط باعث اسلام آوردن ایرانیان در طول تاریخ شد تا جایی که که بزرگان علم و ادب ایران زمین، خدمات شایان توجهی به فرهنگ اسلامی و دین اسلام نمودند و ستاره های درخشان فرهنگ و امت اسلامی غالبا ایرانی بودند….
آری! چگونه می توان تصور کرد که ملتی به زور و اجبار وارد دین و فرهنگی شوند و سپس با تمام میل و رغبت و جانفشانی و ایثار، خدمات شگرف و عظیمی را به دین تحمیلی ارائه کنند، چنین چیزی ناممکن و مستحیل است. خدمات و علاقه مندی و جانفشانی برای فکر و مرامی جز در سایه آزادی در انتخاب آن مرام و عقیده ممکن نیست و این دقیقا چیزی بود که برای ایرانیان و مصری ها و دیگر ملت ها رخ داد….
فراموش نکنیم که اسلام به همه ی کشورها با لشکر نرسیده است بلکه بسیاری از کشورها از جمله کشورهای آسیای شرقی هرگز لشکر و ارتش اسلام بدانجا راه نیافته است اما باز هم پیام اسلام آنها را قانع کرده است که مسلمان شوند و تا امروز عاشق و مؤمن به این دین هستند.
خراج یا مالیات امروزی
فرمولی که در ابتدای سؤال تان فرمودید که یا پذیرش دین یا خراج و یا کشته شدن، هرگز وجود نداشته و ندارد و در تاریخ هرگز چنین امری به وقوع نپیوسته است…. آری پس از اینکه حکومت ها به دست مسلمانان می افتاده است اگر مردم مسلمان می شده اند می بایست خدمات به این حکومت همچون دفاع از وطن و خدمت سربازی را انجام می دادند…. اما غیر مسلمانان از انجام این خدمات معاف بودند، آیا می دانید غیر مسلمانان موظف به خدمت سربازی و جهاد و جنگ نبوده اند؟ و این مسلمانان بودند که امنیت آنان را در جامعه اسلامی تأمین می کرده اند و غیر مسلمانان (اهل ذمة) می بایست در مقابل این خدمات، خراج یا (مالیات امروزی) را به حکومت اسلامی پرداخت می کردند…. و به همین خاطر آنها را اهل ذمة می نامند یعنی غیر مسلمانانی که در ذمة و تعهد و تحت حمایت حکومت مسلمانان می باشند…. حال اگر کسی به اختیار و اراده و آزادی خود، دین را نپذیرفت و سپس از ادای مسئولیت مالی(خراج) هم ممانعت کرد و آن را قبول نکرد گزینه ای جز برخورد نمی ماند و طبیعتا برخورد در این شرایط برای اجبار به اسلام آوردن نیست.
*****
برادر گرامی! اسلام دین خداوندی است که با فطرت بشر سازگار است و قرنها برای جهان سعادت و آرامش و صلح و پیشرفت را به ارمغان آورد و از همه فرهنگ ها و ملت ها عاشق و محبوب پیدا کرد ترک ها و ایرانیان و عرب ها… آلبانی و مالزی و هند و پاکستان و ترکمن و ازبک و……مگر می شود دینی بی پایه و بر اساس زور این همه ملت و فرهنگ را مجذوب خود کند.
شاید اشکالات و سؤالات موجود در ذهن شما ناشی از عملکرد غلط و اشتباه برخی از مسلمانان فعلی باشد شاید فهم غلط بعضی از مسلمانان این شبهه ها را ایجاد کرده باشد… ولی مطمئن باشید که اگر در نصوص و متون دینی و تاریخ تحقیق کنید خواهید یافت که اسلام، آزادی و کرامت را برای بشر و ملت ها به ارمغان آورده است.
موفق و پیروز باشید.