نویسنده: کمال اوزتورک
مترجم: شاهرخ مولایی
محدودیتهای محتوایی در طول جنگ غزه در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی نیاز به موارد موازی را نشان داد که بدون تعصب یا استانداردهای دوگانه در خدمت مسائل بشردوستانه باشد (آناتولی)
غزه تنها شهر محاصره شده و منزوی درجهان است، اما امروز در مورد محاصرهای متفاوت با شما صحبت خواهم کرد. محاصرهای خطرناک و به اندازهی محاصره غزه ترسناک، که همان «محاصره دیجیتالی» است.
۵٫۴ میلیارد نفر در جهان از اینترنت استفاده میکنند وقتی در سال ۱۹۹۵ کار روزنامه نگاری را شروع کردم، اینترنت و تلفن همراه وجود نداشت و حرفه ما سخت تر، اما در واقع زیباتر بود، در آن زمان مردم برای کسب اطلاعات از تلویزیون، روزنامه و رادیو استفاده میکردند تا اینکه اینترنت پیدا شد. کشف شد و با سرعتی باورنکردنی جهان را در بر گرفت. و اکنون؛ اینترنت و رسانههای اجتماعی به مهم ترین راههای کسب اطلاعات تبدیل شدهاند. خطر اینجاست.
متقابلا؛ اگر یک کشور جریان اطلاعات در جهان، به اشتراک گذاری اخبار، پیام ها، عکسها و فیلمها را در انحصار خود درآورده است، مشکلی داریم که باید به طور جدی به آن فکر کنیم، این هم برای هر کشوری به یک مشکل امنیت ملی تبدیل شده است. وقتی اعداد را به شما میدهم، وضعیت را بهتر درک خواهید کرد.
هژمونی آمریکا در دنیای دیجیتال
جمعیت جهان ۸٫۱ میلیارد نفر است. ۶۸ درصد از آنها از اینترنت استفاده میکنند. یعنی ۵٫۴ میلیارد نفر، همچنین ۴٫۷ میلیارد نفر در جهان از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند. یعنی ۶۰ درصد از جمعیت جهان روزانه به شبکههای اجتماعی دسترسی دارند از این نظر، استفاده گسترده از اینترنت چیز خوبی است. اما خطر کجاست؟
بیایید نگاهی به ۱۰ پلتفرم رسانه اجتماعی برتر مورد استفاده در جهان بیندازیم: فیس بوک – ۲٫۹ میلیارد نفر. یوتیوب – ۲٫۵ میلیارد. واتس اپ – ۲ میلیارد. اینستاگرام – ۲ میلیارد وی چت – ۱٫۳ میلیارد. TikTok – 1.05 میلیارد. فیس بوک مسنجر – ۹۳۱ میلیون. تلگرام – ۷۰۰ میلیون. اسنپ چت – ۶۳۵ میلیون. توییتر – ۵۵۶ میلیون
وقتی با دقت به ۱۰ پلتفرم رسانه اجتماعی برتر مورد استفاده در جهان نگاه میکنیم، میبینیم که ۷ مورد از آنها متعلق به ایالات متحده، دو مورد متعلق به چین و یک مورد “تلگرام” دارای مجوز در انگلستان و ایالات متحدهاست. اما ۵٫۴ میلیارد نفر در جهان که میخواهند به اطلاعات، از خرید دارو گرفته تا یافتن مسیرها، دسترسی داشته باشند، از چه موتور جستجویی استفاده میکنند؟ درست حدس زدید؛ گوگل!!!.
۹۳ درصد از مردم از گوگل (ایالات متحده آمریکا)، ۱٫۷ درصد از بینگ (ایالات متحده آمریکا)، ۱٫۱ درصد از یاهو (ایالات متحده آمریکا) و ۰٫۱ درصد از Yandex (روسیه) استفاده میکنند. این بدان معناست که تحقیقات و دادههای شخصی دو نفر از هر سه نفری که در جهان زندگی میکنند در حال حاضر توسط شرکتهای آمریکایی ثبت میشود. این اطلاعات شامل انواع دادههای شخصی شما میشود.
فروش تمام دادههای انسانی
سالها پیش؛ من با همسر و دخترم در منطقه اوسکودار استانبول قدم میزدیم که همسرم گفت: باید یک دستگاه نان تست بخریم، در حالی که فکر میکردیم کدام یک را بخریم، پیامی روی تلفن همراهم دریافت کردم که در آن نوشته شده بود: “یک دستگاه نان تست وجود دارد. ۳۰ درصد تخفیف روی دستگاه نان تست». پس گفتم: «چه تخفیف خوبی!» و به آن فروشگاه رفتیم. و من دستگاه را خریدم. اما وقتی به خانه رسیدم؛ متوجه شدم چه اتفاقی افتاده است، این اطلاعات که گوگل به صدای ما گوش میدهد و بر اساس آن تبلیغات میفرستد، درست بود. گوگل بعداً اعتراف کرد که بدون اطلاع آنها به صدای کاربران گوش میدهد و تنها از آنها در بخش بازاریابی خود استفاده میکند، اما آنها را “ضبط” نمیکند. آیا میتوانید تصورکنید که تلفن همراه شما در واقع یک دستگاه شنود برای یک شرکت متعلق به کشور دیگری باشد؟ مشکل اصلی کجاست؟
خاموشی دیجیتال در جنگ غزه
دیدهبان حقوق بشر در هفتههای اخیر گزارشی منتشر کرد که متا، شرکت مالک فیسبوک و اینستاگرام را به «بستن غیرعادلانه حسابهای فلسطینی» متهم کرد. همزمان؛ بزرگترین حساب خبری فلسطین در فیس بوک، شبکه خبری القدس که ۱۰ میلیون دنبال کننده داشت بسته شد و واکنشهای خشمگینی را در پی داشت. با این حال، بعداً مشخص شد که این تنها حادثه نبوده است، زیرا هزاران حساب دیگر بسته شدهاست. به دلیل توافقی بین وزارت دادگستری اسرائیل و فیس بوک در سال ۲۰۱۶، که منجر به بسته شدن ۸۵ درصد از حسابهایی شد که اسرائیل از آنها شکایت داشت.
منبع: الجزیره