نویسنده: دکتر جاسم المطوع
ترجمه: رحمت الله خردنیا
در نوشتار قبلی از ۱۲ قانون طلایی تربیتی سخن گفتم و در این نوشتار در مورد ۱۰ قانون نقرهای تربیتی صحبت میکنیم. تفاوت طلایی و نقرهای در این است که قوانین طلایی برای تربیت فرزند کاربرد دارد، در حالی که قوانین نقرهای علیرغم اهمیت آنها، برای والدین یا مربی هستند، بنابراین طرف سخن ما در این بخش والدین و مربیان هستند.
- قانون اول:
برای اینکه از بُعد تربیتی آگاه باشید، حتی اگر تخصص شما تربیت نباشد، بایستی هر روز یک ساعت را تعیین کنید که آن زمان را فرهنگسازی تربیتی نام نهید، که در آن فرصت کتاب تربیتی میخوانید و یا کارشناس تربیتی مورد نظر در شبکههای اجتماعی را دنبال میکنید و یا در کارگاهها و دورههای تربیتی شرکت میکنید و یا از طریق گفتگو از تجربیات دیگران بهرهمند میشوید.
- قانون دوم:
برای اینکه قبل از صحبت با فرزندتان بتوانید خود را به خوبی کنترل کنید تا نگرانی و اضطراب ناشی از فشارهای زندگی تمرکز شما را به هم نزند و در رفتار شما اثرگذار نباشد، بایستی بیاموزید که هنگام صحبت و گفتگو با فرزندتان، چگونه ذهن و فکر خود را از دایرهی دغدغههای روزمره خلاص نمایید.
- قانون سوم:
برای رهایی از فشارهای کار تربیتی زمانی را در طول هفته حتی اگر شده یک ساعت به مرخصی و استراحت اختصاص دهید، زیرا فشار کار تربیتی زیاد است و پیگیری و تمرکز بر آن انسان را خسته میکند. هنگامی که شما مقداری استراحت میکنید و کار را به یکی از آشنایان قابل اطمینان و کاربلد میسپارید، زمان بازگشت به کار از نشاط و روحیهی بهتر و بالاتری برخوردار هستید.
- قانون چهارم:
بر کیفیت زمان بیشتر از کمیت آن تمرکز کنید، شاید یک ساعت هدفمند که با پسرتان سپری میکنید بهتر از دو ساعت بدون هدف و بدون برنامه باشد.
- قانون پنجم:
سعی کنید موقعیتها و داستانهایی که با فرزندتان گذراندهاید را از طریق نوشتن یا عکس، ثبت و آرشیو نمایید، زیرا خاطرات معنای زیبایی دارند که پسر شما در آینده با آن زندگی خواهد کرد.
- قانون ششم:
کار تربیت را به غیر از خود به هیچکس محول نکنید، مثلاً به مدرسه، باشگاه شبانه یا دوستان فرزندتان برای به عهده گرفتن مسئولیت تربیت فرزندتان اعتماد نکنید. تربیت منحصراً برای والدین است و میتوانید به طور موقت یا جزئی، از نهادها و افراد دیگر استفاده کنید اگر به آنها اعتماد دارید.
- قانون هفتم:
تعطیلات و مرخصی خود را با برنامه سرگرمی که به نفع فرزندتان باشد برنامهریزی کنید. ترکیب تفریح و تربیت و یا لذت و آموزش یکی از مهمترین وسایل تربیت برای کودک است.
- قانون هشتم:
در آغاز کار تربیتی شور و شوق تربیتی خود را کنترل کنید، زیرا بیشتر مربیان مشتاق هستند اولین فرزند خود را با ارزشهای تربیتی والا و ایدهآلها تربیت کنند، ولی با گذشت زمان احساس میکنند که تربیت کار دشواری است و رنج و مشقت زیادی را میطلبد، و به همین دلیل در تربیت فرزندان بعدی سست و ناکارآمد میشوند، بنابراین کار تربیتی مستلزم توازن و تعادل و نیازمند آموزش و یادگیری مهارتها و وسایل تربیت صحیح است تا به یکی از فرزندان به قیمت فرزند دیگری ظلم نکنید.
- قانون نهم:
پیوسته دعا کنید که خداوند فرزندانتان را از هر گونه فتنه و بدی حفظ کند، دعا یک سلاح تربیتی بسیار قدرتمند است که به شما کمک میکند و در مقابل هراس از آینده به قلب شما آرامش میبخشد. محبت والدین به فرزندان غریزهای است که خداوند در والدین به ودیعه نهاده است و به همین دلیل در قرآن هیچ آیهای نیست که پدر و مادر در مورد فرزندانشان توصیه کند، مگر آیه ارث، یعنی فقط از نظر مالی (يوصيكم الله في أولادكم للذكر مثل حظ الأنثيين…). زیرا محبت پدر و مادر به فرزندان غریزهای است که نیاز به دستور و سفارش ندارد در حالی که محبت فرزندان و اطاعت آنان از والدین غریزی نیست و به همین دلیل خداوند در چندین آیه قرآن فرزندان را به نیکی به والدین دستور میدهد (وقضى ربك أن لا تعبدوا إلا إياه وبالوالدين إحسانا).
- قانون دهم:
با شریک زندگی خود در تربیت فرزند همکاری کنید، حتی اگر طلاق بین شما اتفاق افتاده باشد، زیرا طلاق به رابطه زناشویی پایان میدهد و رابطه والدینی را خاتمه نمیدهد.
این قوانین نقرهای دهگانه پیوست قوانین طلایی دوازدهگانه است.