۲۵ روش برای ارتباط کودک تان با قرآن(۲)
ترجمه : فرزان خاموشی
۱۳- او را به شرکت کردن در مسابقه ها تشویق کن (در خانه، مسجد، کتابخانه، مدرسه، شهر و …).
مسابقه دادن نزد کودکان امری طبیعی است و می توان از این فرصت برای حفظ کردن قرآن استفاده کرد، چراکه کودک به تنهایی از خواندن و حفظ کردن قرآن خودداری می کند ولی هنگامی که در مسابقه شرکت می کند تشویق می شود، چون که سعی و تلاش می کند تا از همسالان خود جلو بزند.
همچنین دوست دارد جایزه هم نصیب او شود. کودک در ابتدای زندگی خود چیزهای محسوس را دوست دارد اما بعد از اینکه سن او بالاتر رفت به جای محسوسات به معنویات علاقه پیدا می کند، جایزه ها و هدیه ها از جمله ی محسوسات هستند که کودک را به حفظ کردن قرآن تشویق می نماید. ممکن است در ابتدا، حفظ کردن قرآن به خاطر دست یافتن به جایزه باشد ولی بعد از آن قطعا از لحاظ معنوی تحت تأثیر قرآن و معنای والای آن قرار می گیرد.
همانگونه که این مسابقات، کودک را بر مداومت تشویق می کند و هرگاه قسمتی از قرآن را حفظ کند، دوباره قسمت دیگری را آغاز می کند و برای حفظ کردن برنامه ریزی می نماید. و همچنین ارتباط او با مسابقه دهندگان او را تحریک می کند و با آنان مسابقه می دهد و هرگاه احساس خستگی و تنبلی کند به یاد می آورد که همراه او افرادی هستند که با او مسابقه خواهند داد که این کار سبب می شود همت خود را بالا ببرد و به حفظ کردن خود ادامه بدهد.
۱۴- هنگامی که کودک قرآن می خواند صدای او را ضبط کن.
ضبط نمودن صدای کودک او را تشویق می نماید که به حفظ کردن خود ادامه دهد، و این روش سبب می شود چنانچه اگر کودک آیه ای یا سوره ای از قرآن را فراموش کند این احساس را پیدا می کند که او می تواند دوباره این قسمت ها را حفظ نماید و می داند که او برای این کار توانا است، و همچنین با استفاده از این روش می توانی سطح کودک و چگونگی پیشرفت او را در تلاوت نمودن قرآن درک نمایی.
۱۵- او را به شرکت نمودن در رادیوی مدرسه و مراسم های دیگر تشویق کن.
مشارکت نمودن کودک تو در رادیوی مدرسه – مخصوصا در تلاوت نمودن قرآن- کودک را تشویق می کند تا اینکه نهایت تلاش خود را به کار ببرد تا در این تلاوت نمودن فرد خاصی نسبت به دیگران باشد مخصوصا هنگامی که از طرف معلم و همکلاسی های خود تشویق شود.
و شایسته است اینکه پدر و مادر کودک با معلم و مسوول رادیوی مدرسه ارتباط داشته باشند تا اشتباهاتی که از کودک رخ می دهد را تصحیح نمایند و در این حالت کودک احساس می کند فرد مهمی است و برای اینکه فرد خاصی باشد تلاش بیشتری می نماید.
۱۶- به صحبت های کودک گوش کن در حالی که او داستان قرآنی برای تو می خواند.
از جمله اشتباهاتی که بعضی از مربی ها مرتکب آن می شوند این است که هنگامی که کودک برای آنان صحبت می کنند به آنها توجه ای نمی کنند در صورتی که هنگامی که ما برای آنان صحبت می کنیم از او می خواهیم که ساکت شود و به صحبت های ما گوش دهد. پس شایسته است هنگامی که کودک داستانی را از قرآن برای ما می خواند به خوبی به اوگوش دهیم و اگر چانچه در خواندن داستان به خاطر سوء برداشت از معنی آن مرتکب اشتباهاتی می شود آن را تصحیح نماییم. و همچنین اگر کودک خودش داستان را بخواند بیشتر تحت تأثیر آن قرار می گیرد تا اینکه شنونده باشد، هرگاه داستانی را درمورد هدایت و گمراهی و یا خوبی و بدی بخواند تحت تأثیر آن قرار می گیرد و هدایت و خوبی را دوست می دارد و از بدی و گمراهی متنفر می شود، و از جمله خوبی های این روش این است که اگر کودک خودش داستان را بخواند مهارت سخنوری او قوی می شود و گوش دادن به او سبب می شود کودک از مرحله حفظ نمودن به مرحله فهمیدن و درک نمودن مطلب انتقال یابد و به همین خاطر او تلاش خواهد کرد که داستان را به خوبی بفهمد تا اینکه بتواند برای دیگران آن را شرح دهد، علاوه بر این، این روش سبب می شود کودک اعتماد به نفس پیدا کند . پس گوش دادن به صحبت های کودک و بی تفاوت نبودن به او بر تو واجب است.
۱۷- کودک خود را برای امامت نمودن نمازگزاران تشویق کن (مخصوصا نمازهای سنت).
مادر کودک می تواند با او این کار را در خانه انجام دهد و بچه ها را امام بچه های دیگری قرار دهد و به همین صورت هر کدام از آنها را به شکل چرخشی امام دیگری قرار دهد مخصوصا این کار را در نمازهای سنت انجام دهد.
۱۸- در جلسات خانگی او را نیز مشارکت بده.
به درستی اجتماع خانوادگی برای تلاوت قرآن سبب می شود کودک لذت خاصی را از این کار حس نماید به خاطر اینکه این اجتماع و تلاوت تنها برای تلاوت نمودن قرآن تشکیل شده است نه برای چیز دیگری و کودک این احساس به او دست می دهد که قرآن با تمام چیزهایی که در اطراف او است تفاوت دارد، و خانواده ها می توانند این کار را انجام بدهند اگرچه هم این کار به مدت ۵ دقیقه باشد.
۱۹- کودک خود را در حلقه های مسجد ثبت نام کن.
این ایده و فکر خیلی مهم است چرا که این کار سبب می شود مهارت کودک در تلاوت نمودن و در تجوید قرآن رشد کند.
۲۰- از کودک خود در مورد قرآن سؤال کن و به این قضییه توجه کن و اهتمام بده.
سعی کن در مقابل سؤلاتی که از تو می پرسد جواب های ساده و کوتاه که با درک و فهم او متناسب باشد جواب بده ، برای اینکه فهمیدن جواب ها برای او آسان شود می توانی از داستان های مختلفی در این زمینه استفاده نمایی.
۲۱- برای او فرهنگ لغت ساده ای را فراهم کن (۱۰ سال به بالا).
این کار سبب می شود سطح علمی مادر و کودک بالا برود مانند فرهنگ لغت مختار الصحاح و مفردات اصفهانی و غیره …..
۲۲- برای او کتابخانه ای ساده در زمینه تفسیر آسان مهیا نما( کتابها- نوارها- سی دی ها).
شایسته است تفسیر آسان و مختصر باشد مانند تفسیر جلالین ، یا نوار جزء عم با تفسیر باشد. برای شناخت شرح آیات مراحل زیر رعایت شود: اول آیه را می خواند، سپس کلمات آن را انتخاب می نماید و معانی آنان را از فرهنگ لغت پیدا می نماید و در مرحله آخر از کتابهای تفسیر استفاده می نماید.
و هدف از این ترتیب این است که کودک از ارتباط مستقیم با قرآن محروم نشود و تنها به کتاب های مفسرین و اختلاف آنان متکی نباشد.
۲۳- کودک خود را به اهل علم و علماء متصل بگردان .
همنشینی کودک با علماء سبب می شود ترس و خجالت او از بین می رود سپس کودک می تواند به تنهایی سؤال نماید و با آنان مناقشه می نماید، و به این صورت کودک طبق این روش استفاده می نماید و علم می آموزد و با این روش خیلی از علما به وجود آمدند.
۲۴- بین منهج درسی او و قرآن کریم ارتباط ایجاد کن.
شایسته است که مادر و معلم کودک بین منهج های مختلف درسی او و قرآن کریم ارتباط قرار دهند مانند ارتباط ایجاد نمودن بین ریاضی و آیات ارث و زکات و ارتباط ایجاد نمودن بین کتاب زیست شناسی با آیاتی که با آن تناسب دارد.
۲۵- ایجاد ارتباط بین حوادث روزانه با قرآن کریم.
اگر چنانچه کودک اسراف نمود آیاتی که در این زمینه بیان شده است را به او گوش زد می کنیم، و اگر کاری که با تعالیم قرآن منافات دارد را انجام دهد او را به آیاتی در این زمینه یادآوری نماییم.